AMBULANTE HANDEL:

Ambulante handel (leurhandel, reizende verkoop)

Wat is ambulante activiteit?

Als ambulante activiteit wordt beschouwd elke verkoop, te koop aanbieding of uitstalling met het oog op de verkoop van producten of diensten aan de consument, door een handelaar buiten de vestigingen vermeld in zijn inschrijving in de Kruispuntbank van ondernemingen of door een persoon die niet over een dergelijke vestiging beschikt.

Op welke plaatsen mag ambulante handel uitgeoefend worden?

A. Ten huize van de consument.
Uurregeling voor ambulante activiteit uitgeoefend ten huize van de consument: van 8 uur tot 20 uur. Ten huize van de consument mogen enkel producten en diensten voor een totale waarde van minder dan 250 euro per consument verkocht worden. Op deze beperking zijn er uitzonderingen, met name wanneer het om basisbehoeften of om het welzijn van de mensen gaat:
1) toelevering van water, gas en elektriciteit en van telefoniediensten;
2) toegang tot het internet en televisiezenders;
3) verkoop van huishoudtoestellen, beperkt tot een maximumbedrag van 700 euro en tot één enkel toestel per verkoop;
4) verkoop van artikelen of diensten in verband met binnenhuisinrichting, tuinaanleg en huishouding, beperkt tot de verkoop van één enkel toestel of dienst per verkoop en eveneens beperkt tot 700 euro, levering en plaatsing inbegrepen. Om bescherming van de consument te versterken zijn de onder 1 en 2 bedoelde verkopen gekoppeld aan:
· volgende verplichtingen voor de handelaar:
- de verkoop moet bekrachtigd worden door een schriftelijk en door beide partijen ondertekende overeenkomst; een origineel exemplaar van deze overeenkomst moet bij het sluiten van de verkoop aan de koper overhandigd worden;
- de overeenkomst moet door de verkoper bevestigd worden door middel van een brief aan de koper, deze brief dient een door de verkoper ondertekend exemplaar van de overeenkomst te bevatten, met vermelding van de algemene en bijzondere verkoopsvoorwaarden.
· nieuwe rechten van de consument:
- deze kan vragen om een kopie van de overeenkomst toegestuurd te krijgen;
- en beschikt over een bedenktermijn van 14 werkdagen waarbinnen hij van de aankoop kan afzien, de bedenktermijn vangt aan na de bevestiging van de overeenkomst door de verkoper of na ontvangst ervan door de consument wanneer hij daarom zelf verzocht heeft.
B. Op de openbare weg, de parkeerplaatsen gelegen op de openbare weg, stations-, luchthaven- en metrohallen, verkoop in de straten van winkelgalerijen en de verkoopplaatsen op kermissen en jaarmarkten.
C. Op de openbare markten en de private markten.
D. Op het openbaar domein.
E. Op de plaatsen die grenzen aan de openbare weg, meer bepaald de private bermen langs de openbare weg.
F. Op commerciële parkeerplaatsen.
G. Tijdens manifestaties die tot doel hebben de lokale handel te bevorderen.
H. Tijdens manifestaties die tot doel hebben het leven in de gemeente te bevorderen, dat wil zeggen alle lokale feestelijkheden waaraan plaatselijke, maar gewoonlijk ook ambulante handelaars en soms nog andere, vreemde handelaars deelnemen die uitgenodigd zijn door de gemeente of door de organisator waaraan de gemeente deze bevoegdheid gedelegeerd heeft.
I. Op rommelmarkten, ook wanneer ze op privé-terrein plaatsvinden. De burgemeester kan deze voorbehouden aan particulieren. Hij kan ook een thema geven aan de rommelmarkt.
J. Cafés, hotels en restaurants, maar enkel voor de verkoop van bloemen.
K. Tijdens culturele en sportieve manifestaties, zowel op privaat als op openbaar terrein. De verkoop is toegelaten tijdens het verloop van het evenement aan de ingang en binnen. De verkoop moet echter een bijkomend gebeuren bij het evenement zijn en de producten en diensten die er verkocht worden, moeten verband houden met het evenement.

Zijn niet onderworpen aan de wet:

Dergelijke verkoop is niet aan een leurkaart, maar wel aan bijzondere vereisten onderworpen. De verkopen zijn toegelaten onder de volgende voorwaarden:
1) de verkoop moet één van de volgende doelen hebben: liefdadig, sociaal, cultureel, educatief of sportief doel, ter bescherming van de natuur en de dierenwereld, ter bevordering van ambachten en streekproducten;
2) de verkoop moet occasioneel blijven;
3) naargelang het statuut van de organisator:
- is de verkoop toegelaten zonder voorafgaande goedkeuring, wanneer deze door jeugdverenigingen georganiseerd wordt die erkend en gesubsidieerd worden door de bevoegde overheden,
- is de verkoop onderworpen aan een voorafgaande verklaring, wanneer deze georganiseerd wordt door verenigingen of instellingen die fiscaal aftrekbare giften mogen ontvangen erkend door de Federale Overheidsdienst Financiën,
- is de verkoop aan een machtiging onderworpen, wanneer deze gebeurt door andere categorieën organisatoren;
4) verklaringen en aanvragen voor een machtiging dienen te gebeuren:
- bij de burgemeester, wanneer de verkoop de grenzen van de gemeente niet overschrijdt,
- in het andere geval, bij de Dienst Economische Vergunningen van de FOD Economie, KMO, Middenstand en Energie, ze moeten:
- de verantwoordelijke van de verkoop vermelden alsook het doel, de plaatsen, de periodes van verkoop en de aangeboden producten en diensten,
- een raming geven van de te koop aangeboden hoeveelheden, zodat nagegaan kan worden of er concurrentie dreigt voor de handel;
5) de meldingen dienen minstens drie dagen voor de verkoop te gebeuren;
6) de machtigingen worden toegekend voor een periode van maximum een jaar, met mogelijkheid tot verlenging. Binnen dertig dagen na vervallen van de machtiging dient het bewijs geleverd te worden van de besteding van de opbrengst;
7) de verkopers moeten zich tijdens de verkoop identificeren, aan de hand van een opschrift, logo of bekend symbool;
8) bij de verkoop van gereglementeerde producten dient men de geldende reglementering na te leven, zoals bijvoorbeeld bij de verkoop van voedingswaren;
9) verkoopactiviteiten die niet conform deze regels plaatsvinden, kunnen verboden of stopgezet worden en de organisator kan een of meer jaren het verbod krijgen zijn activiteit uit te oefenen.

Voorwaarden occasionele verkopen van goederen die de verkopen toebehoren:

1) dat ze betrekking hebben op goederen die aan de verkoper toebehoren, die deze laatste niet aangekocht of gefabriceerd of geproduceerd heeft met het oog op de verkoop en dat ze plaatsvinden in het kader van het normaal beheer van een privaat vermogen dat, wanneer ze plaatshebben in het kader van een manifestatie die verscheidene niet-professionele verkopers verenigt, volgende voorwaarde vervuld is: de manifestatie wordt georganiseerd of toegestaan door de gemeente van de plaats waar ze doorgaat. Opmerking: ook professionelen kunnen deelnemen aan een dergelijke rommelmarkt, ook al vindt deze plaats op privé-terrein. De handelaar moet zich wel identificeren door middel van een identificatiebord. De gemeente kan overigens de rommelmarkt voorbehouden voor particulieren of er een thema aan geven en voorwerpen die buiten het thema vallen weigeren.
2) de verkopen in het kader van salons, handels- of landbouwbeurzen en kunsttentoonstellingen, alsook de occasionele manifestaties van de plaatselijke handelaars, georganiseerd op de openbare weg door de gemeenteoverheid of met haar toestemming, en die tot doel hebben de lokale handel te bevorderen, alsook de occasionele manifestaties ter bevordering van het leven in de gemeente onder de door de Koning bepaalde voorwaarden
3) de verkoop van kranten en tijdschriften, evenals het zich abonneren op kranten in de mate dat het de regelmatige bediening van een vaste en lokale cliënteel betreft, de postorderverkopen en de verkopen door middel van automaten
4) de verkoop van levensmiddelen door handelaars of hun aangestelden die door middel van ambulante winkels geregeld een vaste clienteel bedienen
5) de verkoop door een gevestigd handelaar op de openbare weg, voor zijn winkel, voor zover het kraam of stalletje kan worden aangezien als het normale verlengstuk van de vestiging en de erin uitgestalde voorwerpen of goederen van dezelfde aard zijn als die welke binnen te koop worden gesteld
6) de openbare verkopen met de bijstand van ministeriele ambtenaren en de verkopen die plaats hebben ter uitvoering van een gerechtelijke beslissing en op plaatsen aangeduid door de rechter
7) de verkoop van binnenlandse producten afkomstig van de landbouw, de tuinbouw, de bloementeelt, de veefokkerij, voor zover ze rechtstreeks door de producent, de landbouwer of de veefokker op de plaatsen van de productie verkocht worden; de verkoop van binnenlandse producten afkomstig van de jacht en de visvangst, voor zover ze rechtstreeks ten huize van de jager of de visser verkocht worden
8) de verkopen en de dienstverleningen, die ten huize van de consument plaatsvinden, op voorwaarde dat ze verricht worden door een gevestigd handelaar of ambachtsman ingeschreven respectievelijk in een ondernemingsloket, indien de activiteit er niet in bestaat systematisch en op grote schaal contact op te nemen met particulieren om hen de verkoop van deze producten of diensten aan te bieden
9) het de verkoop van een product of van een dienst betreft, waarvoor de consument voorafgaand en uitdrukkelijk het bezoek van de verkoper gevraagd heeft om te onderhandelen over de verkoop van het product of de dienst. De aanvaarding door de consument van een bezoekaanbod, dat telefonisch geformuleerd wordt door de verkoper, wordt niet als een voorafgaande aanvraag beschouwd
10) de andere door de Koning bepaalde activiteiten en onder de door Hem bepaalde voorwaarden
11) verkopen ten huize van een andere consument dan de koper (homeparty verkoop), op voorwaarde dat de verkoper voldoet aan de bepalingen van het Wetboek van de belasting over de toegevoegde waarde de handeling op generlei wijze permanent is en in één keer en op één dag plaats heeft de verkoop vooraf en persoonlijk wordt aangekondigd aan allen voor wie hij bestemd is, met vermelding van de producten waar het om gaat de verkoop plaats heeft in het bewoonde gedeelte van een woning dat uitsluitend voor privé-doeleinden gebruikt wordt.
12) de verkoop door een handelaar in de vestiging van een andere handelaar

Voor deze verkoop is geen leurkaart vereist, indien aan de volgende voorwaarden voldaan is:

1) de verkoop dient te gebeuren tijdens de normale en gebruikelijke openingsuren van de winkel van de handelaar die gastheer is;
2) de aangeboden producten en diensten moeten een aanvulling vormen op wat in de winkel van de gastheer verkocht wordt;
3) de activiteit moet tijdelijk, periodiek en aanvullend zijn ten opzichte van de activiteit van de handelaar-gastheer
4) de gasthandelaar moet zich duidelijk identificeren, zodat er bij de consumenten geen verwarring kan ontstaan over welke handelaar gast is en welke gastheer.

Volgende producten mogen niet het voorwerp zijn van een ambulante activiteit.

Concreet mogen niet via ambulante handel verkocht worden:
*· Met het oog op de volksgezondheid:
- geneesmiddelen, geneeskrachtige planten alsook de bereidingen op basis hiervan, alsook elk ander product dat de verandering van de gezondheidstoestand beoogt, hetzij door de stoffen die het bevat, hetzij door de secundaire effecten die het kan teweegbrengen
- medische en orthopedische apparaten
- corrigerende glazen en de monturen bestemd voor deze glazen alsook hun plaatsing, en corrigerende contactlenzen
*· Met het oog op de openbare orde en de openbare veiligheid:
- wapens en munitie, behalve voor decoratie: wanneer het verzamelstukken betreft, is de ambulante activiteit toegelaten op gespecialiseerde antiek- en rommelmarkten. *· Met het oog op de bescherming van de consument:
- edele metalen, edelstenen en halfedelstenen, natuur- en kweekparels en voorwerpen die ermee vervaardigd zijn, behalve op gespecialiseerde antiek- en rommelmarkten. Hierbij dient opgemerkt te worden dat ook andere wetgevingen met betrekking tot specifieke producten of diensten de verkoop van deze producten of diensten via ambulante handel kunnen verbieden.


De ambulante activiteit die huis-aan-huis gebeurt is enkel toegestaan op voorwaarde dat de wet van 14 juli 1991 betreffende de handelspraktijken en de informatie en de bescherming van de consument nageleefd wordt. Dit geldt voor alle verkopen ten huize van de consument (alle verkopen tot een bedrag van 250 euro alsook de uitzonderingen op dit bedrag hierboven opgesomd) de ambulante handelaar vooraf op een duidelijke wijze de aangeboden goederen beschrijft en desgevallend de vennootschap die hij vertegenwoordigt, aanduidt bij elke verkoop een schriftelijk contract wordt opgemaakt waarvan één exemplaar aan de koper moet worden overhandigd. Het contract dient een aantal bij de wet opgelegde gegevens te bevatten.

De volgende weigeringsclausule moet in het contract worden opgenomen: "Binnen 7 werkdagen te rekenen van de dag na de ondertekening van het contract of de aankoopverbintenis heeft de koper de mogelijkheid bij aangetekende brief de koop te weigeren. Elk beding waardoor de koper van dit recht zou afzien, is nietig" (artikel 88) de verkoper geen betaling of voorschot aanvaardt voordat de bedenktijd is verstreken (artikel 89).

Wie moet een leurkaart bezitten?

Elke persoon, werkgever of aangestelde die een ambulante handelsactiviteit uitoefent, moet over een machtiging beschikken. Deze machtiging kan persoonlijk zijn of kan uitgegeven worden op naam van de onderneming waarvoor of in dienst waarvan de aangestelde werkt. De persoon moet tijdens de volledige duur van de prestatie zijn machtiging alsook zijn identiteitsbewijs bij zich hebben. Hij moet de machtiging en het identiteitsbewijs bij elke controle door een bevoegd ambtenaar kunnen voorleggen.

1) Machtiging als werkgever
Deze is vereist voor de persoon die de ambulante handel als zelfstandige voor eigen rekening uitoefent alsook voor de onderneming die deze activiteit uitoefent. De machtiging wordt afgegeven via de natuurlijke persoon die met het dagelijks beheer van de onderneming belast is. Dankzij de machtiging kan men op elke toegelaten plaats aan ambulante handel doen. Wanneer deze handel echter plaatsvindt ten huize van de consument, moet de houder van de machtiging goed zedelijk gedrag kunnen aantonen of moet hij van het Parket de toelating gekregen hebben om de activiteit uit te oefenen.


De machtiging als werkgever is persoonlijk en kan niet worden overgedragen. Ze is geldig zolang de persoon of de onderneming de activiteit uitoefent en voldoet aan de voorwaarden voor de uitoefening ervan.

2) Machtiging als aangestelde A en machtiging als aangestelde B
Deze machtigingen zijn vereist voor iedereen die een ambulante handelsactiviteit uitoefent voor rekening of in dienst ("in dienst" betreft de mensen die met een interim-contract werken) van een natuurlijk persoon of rechtspersoon die een machtiging als werkgever bezit.

De "machtiging als aangestelde" is onderverdeeld in twee categorieen:
- de "machtiging als aangestelde A" die bedoeld is voor het uitoefenen van ambulante handel op alle toegelaten plaatsen met uitzondering van de woonplaats van de consument
- de "machtiging als aangestelde B" waarmee men de activiteit kan beoefenen ten huize van de consument en op elke andere toegelaten plaats.

In het kader van deze wet omvat de term aangestelde:
- werkend vennoten
- zelfstandige helpers, dat wil zeggen zij die de werkgever helpen of vervangen, ongeacht of ze verwanten zijn;
- werknemers
- uitzendkrachten
- leerjongens
- jobstudenten

A. Machtiging als aangestelde A
Met deze machtiging kan de activiteit op elke plaats uitgeoefend worden, behalve ten huize van de consument. De machtiging wordt uitgereikt op naam van de natuurlijke persoon of van de rechtspersoon voor wiens rekening of in wiens dienst (uitzendkracht) de aangestelde werkt en dus niet op naam van de aangestelde persoonlijk. De geldigheidsduur van de machtiging als aangestelde A komt overeen met de geldigheidsduur van de machtiging van de werkgever. De werkgever kan de machtiging aan verschillende aangestelden toekennen. Hij dient echter over evenveel machtigingen als aangestelde A te beschikken als het aantal aangestelden dat tegelijk bij hem actief is. Deze machtiging maakt het mogelijk plots ziek geworden aangestelden te vervangen of heel snel mensen aan te werven om werkpieken op te vangen. Er kunnen ook aangestelden op proef aangeworven worden.
OPGELET! Het is niet omdat een aangestelde gedekt is door een machtiging als aangestelde A dat de werkgever hem niet via het DIMONA-systeem moet aanmelden.

B. Machtiging als aangestelde B
Met deze machtiging kan de activiteit ten huize van de consument uitgeoefend worden, evenals op elke andere toegelaten plaats. Om evidente redenen van openbare veiligheid moet de houder van de machtiging goed zedelijk gedrag kunnen aantonen of de toelating van het Parket hebben om de activiteit uit te oefenen. In tegenstelling tot de voorgaande machtiging is deze machtiging dan ook persoonlijk en kan ze niet doorgegeven worden. Ze wordt uitgereikt voor onbepaalde duur, of voor een bepaalde duur van één tot twaalf maanden en is dan verlengbaar. Op deze manier kunnen aangestelden op proef of onder studenten- of leercontract aangeworven worden. De machtiging is geldig zolang de aangestelde zijn activiteit uitoefent en de daarvoor vereiste voorwaarden vervult. De geldigheidsduur van de machtiging mag echter niet de termijn overschrijden die voor de aangestelde bepaald werd en evenmin de geldigheidsduur van de machtiging als werkgever waaraan ze gekoppeld is. Ze moet steeds aan de consument voorgelegd worden alvorens hem iets te koop wordt aangeboden.

Voorwaarden voor het verkrijgen van een machtiging

Al naargelang moet aan twee of drie voorwaarden voldaan worden om een machtiging te verkrijgen.

1) Nationaliteit
De hieronder opgesomde categorieën van personen kunnen de diverse machtigingen voor de ambulante handel verkrijgen of kunnen werken op basis van de machtiging als aangestelde A:
- Belgisch onderdanen, hun niet-Europese echtgenoot en bepaalde niet-Europese leden van hun familie, op voorwaarde dat zij zich met hen vestigen onderdanen van een lidstaat van de Europese Economische Ruimte (De Europese Economische Ruimte (EER) omvat de 25 lidstaten van de Europese Unie en 3 van de 4 lidstaten van de Europese Vrijhandelsassociatie (EVA), IJsland, Liechtenstein en Noorwegen, evenals Zwitserse onderdanen, alsook hun niet-Europese echtgenoot of bepaalde niet-Europese leden van hun familie, op voorwaarde dat zij zich met hen vestigen niet-Europese vreemdelingen die hier onbeperkt verblijven (die houder zijn van een bewijs van inschrijving in het vreemdelingenregister voor onbeperkte duur) of die zich hier gevestigd hebben (en houder zijn van een identiteitskaart voor vreemdelingen). In België erkende vluchtelingen, Bulgaren en Roemenen, kunnen alle ambulante activiteiten uitoefenen met het statuut van zelfstandige, maar ze moeten over een arbeidskaart beschikken om een activiteit als werknemer uit te oefenen.
- Andere niet-Europese vreemdelingen kunnen werken op basis van de machtiging als aangestelde A, maar moeten daartoe over een beroepskaart of een arbeidskaart beschikken.
2) Bijzondere vereisten om een gereglementeerde activiteit te kunnen uitoefenen
Wanneer iemand ambulante handel wil gaan doen binnen een gebied dat aan een specifieke wettelijke regeling onderworpen is, dan moet hij in principe vooraf aan die regeling voldoen om toelating te krijgen. Voorbeelden: de persoon of de onderneming in kwestie moet bij een ondernemingsloket kennis van bedrijfsbeheer en ook beroepskennis kunnen aantonen wanneer de geplande activiteit onder een beroepsreglementering valt (verkoop en herstel van fietsen, wanneer de ambulante activiteit uitgeoefend wordt in het kader van de verkoop van verse vleeswaren, moet de handelaar over een vergunning van beenhouwer-spekslager beschikken. Voor het verkopen van voedingswaren dient men de toelating van het Federaal Agentschap voor de Veiligheid van de Voedselketen (FAVV) aan te vragen na verlening van de leurkaart en op het moment van de inschrijving in de Kruispuntbank van Ondernemingen.
3) De moraliteitsvoorwaarde voor de uitoefening van ambulante handel ten huize van de consument
Om een ambulante handelsactiviteit te kunnen uitoefenen ten huize van de consument, moet men van goed zedelijk gedrag zijn. Dit kan men aantonen door een attest van goed zedelijk gedrag voor te leggen. Om echter de afgifte van machtigingen als aangestelde te versnellen (bijvoorbeeld in geval van een onverwacht vertrekkende aangestelde) mag het attest vervangen worden door een schriftelijke verklaring op erewoord van de aangestelde dat hij van goed zedelijk gedrag is. Bij afgifte van deze verklaring wordt de machtiging verleend. Dit gebeurt uiteraard onder voorbehoud dat het attest (of het overeenkomstige document voor niet-ingezetenen) uiterlijk dertig dagen na afgifte van de machtiging wordt voorgelegd. Zoniet wordt de machtiging ingetrokken. Wie geen attest van goed zedelijk gedrag kan verkrijgen, kan het akkoord van het parket vragen om toch een ambulante activiteit uit te oefenen. Indien het parket akkoord gaat, kan men de activiteit uitoefenen, mits men aan de andere voorwaarden voor het verkrijgen van een machtiging voldoet. Het parket kan zijn akkoord eventueel voor een proefperiode geven.